Peuters: risicocompetent?

Vrij bewegen gaat vaak samen met fysieke risico’s. Een peuter die leert stappen, kan een blauwe plek oplopen wanneer die tegen een tafel botst. Een peuter die ongelukkig valt, kan een hersenschudding oplopen. En toch blijft vrij bewegen op zoveel manieren belangrijk! Welke vaardigheden zetten peuters in om gevaren op te merken, risico’s in te schatten en ermee om te gaan? Dat zijn we aan het onderzoeken.  

Wat denken ouders en kinderbegeleiders?

Onze onderzoeker Helena filmde peuters tijdens vrij en risicovol bewegen in een uitdagende omgeving. Daarna besprak Helena videobeelden met hun ouders en kinderbegeleiders, om te achterhalen hoe zij de risicocompetentie van peuters inschatten. Ze stelde vragen over de risicobeoordeling door peuters, hun risicobereidheid en hun risicobeheersing. Hierna vind je enkele voorbeelden van besproken vragen.

Risicobeoordeling: cognitief proces

Welke zintuigen gebruikt de peuter om gevaren op te merken? (Hoe) schat deze peuter de fysieke risico’s in deze situatie in? Begrijpt de peuter oorzaak en gevolg in deze situatie? Bv. mijn gedrag kan leiden tot (het voorkomen van) een ongeluk, dat kan leiden tot een letsel, dat kan leiden tot pijn? (Wat) leert deze peuter uit ervaringen met risicovolle situaties?

Risicobereidheid: emotioneel proces

Hoe voelt deze peuter zich in deze situatie? Hebben de risico’s in deze situatie een invloed op hoe de peuter zich voelt? Is deze peuter bereid om risico’s te nemen?

Risicobeheersing: motorisch proces 

Hoe beweegt de peuter zich in deze situatie? Gebruikt deze peuter automatische en/of bewuste bewegingen? Welke bewegingen van de peuter helpen een fysiek letsel te voorkomen in deze situatie?

Wat denk jij?

Bekijk de video. In welke mate kan deze peuter de fysieke risico’s in deze situatie inschatten, denk je? Lijkt deze peuter jou bereid om risico’s te nemen? En is deze peuter motorisch vaardig om hiermee om te gaan? Welke informatie mis je om hierop te kunnen antwoorden? We zijn benieuwd!